Motoryzacja – całokształt spraw związanych z zastosowaniem pojazdów drogowych lub szynowych napędzanych silnikami spalinowymi (a także w ostatnich latach pojazdów napędzanych silnikami elektrycznymi i hybrydowymi). Potocznie przez motoryzację rozumie się motoryzację samochodową, związaną z zastosowaniem samochodów osobowych i ciężarowych, autobusów, ciągników, motocykli, motorowerów i skuterów. Eksploatacja tych pojazdów wymaga odpowiedniego rozmieszczenia warsztatów oraz stacji benzynowych.

Podstawowym problemem motoryzacji jest zapewnienie bezpieczeństwa ruchu drogowego (zasady ruchu na drogach, dbanie o sprawność techniczną pojazdu,oznakowanie dróg itp.) Motoryzacja ma duże znaczenie gospodarcze (transport) i inne.

Rozwój motoryzacji przyczynił się do znaczących zmian funkcjonowania transportu drogowego i powstania społeczeństwa mobilnego

Historia motoryzacji[edytuj | edytuj kod]

• 1764 r. – pierwszy pojazd napędzany silnikiem dwucylindrowym parowym przeznaczony do ciągnięcia przedmiotów
• 1802 r. – pierwsza lokomotywa drogowa
• 1827 r. – pierwszy pojazd parowy do komunikacji pasażerskiej
• 1884 r. – został zbudowany pierwszy pojazd benzynowy 

Historia motoryzacji w Polsce (1900-1939)[edytuj | edytuj kod]

Policjant kieruje ruchem w Warszawie, listopad 1939

Początki motoryzacji sięgają okresu sprzed I wojny światowej. W Warszawie w przededniu wybuchu wojny było zarejestrowanych 400 samochodów. Między poszczególnymi zaborami wyraźne były różnice w jakości dróg, jak i w zasadach ruchu drogowego (przykładowo w Austro-Węgrzech obowiązywał ruch lewostronny).

W 1924 było w Polsce 7500 samochodów, w 1927 16 000^[1], w 1929 29 423^[2], w 1931 27 000^[1], w 1935 24 821^[2]. W okresie międzywojennym liczba automobilów w Polsce wzrosła do ponad 40 000, co jednak nadal stawiało Polskę na dalekiej pozycji pod względem ilości samochodów (należy pamiętać, że wówczas około 70% wszystkich samochodów na świecie znajdowało się w USA). Na przeszkodzie rozwojowi motoryzacji stała bardzo słaba jakość ówczesnych dróg, jak też mała  . Zaczęła się rozwijać komunikacja autobusowa, jednak kryzys gospodarczy w latach 1929-1935 spowodował pewien regres w motoryzacji, przykładem tego zjawiska może być liczba taksówek, która przed wybuchem II wojny światowej nie zdołała przekroczyć stanu z roku 1929.

W drugiej połowie lat dwudziestych wprowadzono w Warszawie sygnalizację świetlną, a w pewnym momencie liczba aut w stolicy osiągnęła liczbę 3500. Znaki drogowe w Polsce pojawiły się w 1927, jednak prawidłowa jazda była wówczas egzekwowana jedynie w obrębie miast^[3]. Pierwsze stacje benzynowe w Polsce (zwane pompami) pojawiły się w 1924 w Warszawie (wcześniej benzynę kupowało się w aptekach i składach chemicznych). Na słabo zaludnionych, wielkich obszarach Kresów jeszcze w latach 30. rzadka sieć stacji benzynowych uniemożliwiała normalne korzystanie z samochód

W Polsce produkowano m.i.n:

• Współczesne samochody osobowe:

Chevrolet Aveo • Daewoo Lanos/FSO Lanos • Daewoo Matiz/FSO Matiz • Daewoo Nexia • Daewoo Nubira • Daewoo Tico • Fiat Nuova 500 • Fiat Cinquecento • Fiat Palio • Fiat Panda • Fiat Seicento • Fiat Siena • Fiat Uno • Leopard 6 Litre Roadster • Melex • Opel Agila • Opel Astra • Opel Zafira • Toyota Supra • Toyota Celica

• Historyczne samochody osobowe:

Beskid • CWS T-1 • Fiat 125p • Fiat 126p • Fiat 127 • Fiat 132 • Fiat 508 • Fiat 518 • Fiat 524 • Meduza • Mikrus • Ogar • Polonez • Syrena • Wars • Warszawa

• Samochody dostawcze, ciężarowe, terenowe, autobusy i ciągniki:

Autosan • Fiat 618 • Fiat 621 • Honker • Intrall Lubo • Jelcz • Lublin • Nysa • PZInż 303 • PZInż 603 • PZInż 703 • San • Solaris • Solbus • Star • Tarpan • Ursus •Volkswagen Caddy • Volkswagen Transporter • Wilk • Żubr • Żuk

• Motocykle, motorowery i skutery:

Gazela • SFM Junak • Komar • Ogar • Osa • MOJ • Motorynka • Romet • Ryś • SHL • Sokół • WFM • WSK • Żak • Zipp • Ursus

Chevrolet Aveo

Historia modelu[edytuj | edytuj kod]

Produkcję nowej generacji samochodów Daewoo o oznaczeniu wewnętrznym T200 rozpoczęto w 2002 roku od wersji 5-drzwiowej. Sprzedaż na rynku europejskim zapoczątkowana została już we wrześniu. Jeszcze w tym samym roku do produkcji skierowana została wersja sedan, która w stosunku do swojego 5-drzwiowego odpowiednika otrzymał nieznacznie zmienioną przednią część nadwozia. Sprzedaż w krajach, w których marka Daewoo była silnie zakorzeniona (Polska, Rumunia, Ukraina) rozpoczęto w 2003 roku pod nazwą Chevrolet Aveo. Od 1 stycznia 2004 roku w pozostałych państwach europejskich samochód ten sprzedawany był pod zmienioną nazwą na Chevrolet Kalos.

W 2004 roku przedstawiono oraz wdrożono do produkcji 3-drzwiową odmianę modelu Kalos/Aveo. Rok później zaprezentowano na międzynarodowych targach w Szanghaju wersję sedan poddaną liftingowi przedniej części nadwozia. Tak zmieniony pojazd o oznaczeniu fabrycznym T250 wprowadzony został do sprzedaży w Europie w 2006 roku pod nazwą Chevrolet Aveo (w Polsce Aveo Sedan).

We wrześniu 2007 roku na międzynarodowym salonie samochodowym we Frankfurcie przedstawiono zmodernizowane wersje 3 i 5-drzwiową. Modele te należące do serii T250 zostały skierowane do produkcji seryjnej w 2008 roku. Oprócz nowej nadającej dynamizmu sylwetce pojazdu przedniej oraz tylnej części nadwozia pojazdy te otrzymały nowe jednostki napędowe 1.2 16v o mocy maksymalnej 84 KM oraz 1.4 16v o mocy naksymalnej 101 KM. Wraz z tą modernizacją zmieniono ostatecznie nazwę hatchbacków z Kalos na Aveo. Pod koniec 2010 Aveo T250 zostało zastąpione w Korei przez nową generację T300.

W październiku 2007 roku rozpoczęła się produkcja tego modelu w zakładach FSO w Warszawie. Pierwsze pojazdy próbne zjechały z taśm 11 lipca 2007, natomiast oficjalna produkcja rozpoczęła się 6 listopada 2007 roku. Do kwietnia 2008 roku Aveo produkowane przez FSO dostarczane było wyłącznie na rynek ukraiński. Oficjalna produkcja wersji 3 i 5-drzwiowej ruszyła 14 lipca 2008 roku. Produkcja Aveo T250 w FSO zakończyła się w marcu 2011 roku, następca nie trafił do produkcji w Polsce, m.in. ze względu na zniesienie przez UE ceł na auta z Korei Południowej.

Wyposażenie[edytuj | edytuj kod]

W standardzie wszystkie wersje były wyposażane w poduszkę powietrzną kierowcy, tylne siedzenia składane w proporcji 60/40 i regulowaną w pionie kolumnę kierownicy.

Aveo I generacji było oferowane w czterech wersjach wyposażenia:

• Base
• Base+
• LS
• LT

Po wprowadzeniu do sprzedaży II generacji (czyli T300), Aveo I otrzymało nazwę Aveo Classic, jednocześnie ograniczono wybór oferowanych wersji do dwóch:

• Base
• Base+

Auto seryjnie jest wyposażone m.in. w czołowe, boczne i kurtynowe poduszki powietrzne, systemy ABS, BAS, TCS, HSA oraz ESC, czujniki parkowania oraz elektryczne szyby przednie. Klimatyzacja jest dostępne w droższej wersji LT.

W bogatszych wersjach można znaleźć ABS, obrotomierz, 14- i 15-calowe koła ze stopów lekkich, układ kierowniczy ze wspomaganiem, podłokietnik przy fotelu kierowcy, elektrycznie sterowane szyby i lusterka (wraz z podgrzewaniem), centralny zamek, kluczyk z pilotem, radio z odtwarzaczem CD, klimatyzację z filtrem powietrza, przednie światła przeciwmgielne, poduszkę powietrzną pasażera, poduszki boczne. Warto odnotować, że na polskim rynku można do wszystkich wersji silnikowych dokupić amortyzatory gazowe (zamiast seryjnych olejowych).

Silniki[edytuj | edytuj kod]

Parametry	Silnik
Nazwa	1,2 8v	1,2 16v	1,4 8v	1,4 16v	1,4 16v	1,5 8v *	1,6 16v *	1,6 16v *
Typ silnika /Pojemność silnika (cm³)	benzynowy R4, 1150 cm³	benzynowy R4, 1206 cm³	benzynowy R4, 1399 cm³	benzynowy R4, 1399 cm³	benzynowy R4, 1399 cm³	benzynowy R4, 1498 cm³	benzynowy R4, 1598 cm³	benzynowy R4/ 1605 cm³
Moc (KM przy obr. na min.)	72 KM/5400	84 KM/6000	83 KM/5600	94 KM/6200	101 KM/6400	86 KM/5800	106 KM/6000	103 KM/5800
Moment obrotowy (Nm na min. [obr. /min])	104 Nm przy 4400	114 Nm przy 3800	123 Nm przy 3300	130 Nm przy 3400	131 Nm przy 4200	128 Nm przy 3600	142 Nm przy 4000	145 Nm
Prędkość maksymalna (km/h)	157 km/h	170 km/h	170 km/h	176 km/h	175 km/h	172 km/h	190 km/h	190 km/h
Przyspieszenie 0-100 km/h (w sekundach)	13,7 s	12,8 s	12,1 s	11,1 s	11,9 s	12,5 s	10,0 s	10,0 s
Skrzynia biegów	manualna 5-biegowa			manualna 5-biegowa lub automatyczna 5-biegowa	manualna 5-biegowa lub automatyczna 4-biegowa		manualna 5-biegowa	manualna 5-biegowa lub automatyczna 4-biegowa
Opony	175/70 R13 lub 185/60 R14		185/60 R14	185/55 R15	185/60 R14 lub 185/55 R1

Pierwsza generacja

Druga generacja

Chevrolet Aveo II – następca modelu T200/T250. Jest produkowany od 2011 roku w wersji sedan i hatchback. W Ameryce Płn. jest oferowany pod nazwą Sonic, a w Australii jako kolejne wcielenie modelu Barina marki Holden

Wyposażenie[edytuj | edytuj kod]

Chevrolet Aveo oferowany jest w pięciu wersjach wyposażenia:

• LS
• LS+
• LT
• LT+
• LTZ

Auto seryjnie wyposażone jest m.in. w czołowe, boczne i kurtynowe poduszki powietrzne, wspomaganie układu kierowniczego, tempomat, radio CD/MP3, elektryczne szyby przednie oraz systemy ABS, BAS, TCS, HSA, ESC. Klimatyzacja jest dostępna seryjnie od wersji LT.

Silniki[edytuj | edytuj kod]

Dostępne są cztery silniki benzynowe – o pojemności 1,2 l i mocy maksymalnej 70 KM lub 86 KM, 1,4 l 100 KM i 1,6 l 115 KM oraz dwa silniki Diesla – o pojemności 1,3 l i mocy maksymalnej 75 lub 95 KM.

Spalanie[edytuj | edytuj kod]

Wszystkie silniki spełniają normę emisji spalin Euro 5. Najmniej CO² emituje silnik Diesla 1.3/75 – 97 g* na kilometr. Silnik ten, podobnie jak jego mocniejsza, 95-konna odmiana, wyposażony został w system Start&Stop, dzięki czemu na 100 km średnio spala w cyklu mieszanym zaledwie 3,7 l* oleju napędowego.

* – dane dotyczą wersji sedan; średnie spalanie wersji hatchback to 3,8 l oleju napędowego na 100 km, a emisja CO² wynosi 99 g/km

Daewoo Lanos/FSO Lanos

Daewoo Lanos - samochód osobowy klasy C produkowany przez południowokoreański koncern samochodowy Daewoo w latach 1997 - 2002, od 30 września 1997 do 3 października 2008 przez Fabrykę Samochodów Osobowych oraz od grudnia 2004 roku jako AvtoZAZ. Nazwa lanos pochodzi od łacińskich słów: latus - przyjemność i nos - my.

Historia modelu[edytuj | edytuj kod]

W 1997 roku Daewoo Lanos zastąpił przestarzałą technicznie Nexię zbudowaną na bazie ostatniej generacji Opla Kadetta. Auto uzyskało wewnętrzny kod T-100 oraz handlową nazwę Lanos. Wprowadzony został do sprzedaży od razu w trzech wersjach nadwoziowych: 3-drzwiowy hatchback, 5-drzwiowy hatchback oraz sedan. Do napędu tego pojazdu przewidziano trzy jednostki napędowe 1.4 8V, 1.5 8V oraz 1.6 16V (początkowo na rynku polskim dostępne były silniki 1.5 i 1.6). W roku 1999 wprowadzono do produkcji 16 zaworową wersję silnika 1.5.

W połowie 2000 roku zdecydowano się dokonać pierwszej modernizacji Lanosa, która objęła nadwozie oraz wnętrze pojazdu, poprzez zastosowanie nowego wzoru boczków drzwiowych. W wersji sedan zmiany nadwozia objęły część tylną, która uzyskała nowe lampy oraz pokrywę bagażnika. W wersji hatchback odświeżenie zewnętrznej stylistyki przeprowadzone zostało jedynie poprzez zastosowanie tylnych lamp o przyciemnionych kloszach z odmiany Lanos Sport. Tak zmodernizowany pojazd uzyskał nazwę fabryczną T-150. Wraz z liftingiem Lanos w wersji sedan wycofany został z oferty firmy Daewoo w krajach zachodniej Europy. W 2002 roku postanowiono zakończyć produkcję wszystkich odmian tego modelu w Korei.

W październiku 2004 roku rozpoczęto sprzedaż tego modelu na rynku polskim jako FSO Lanos, jednak modele eksportowane na Ukrainę dalej oferowane były pod marką Daewoo (na Ukrainę trafiały również małe partie aut pod marką FSO). Niedługo po tym fakcie wycofano z oferty silniki 1.5 16V (ze względu na konieczność ich importu z Korei). W kwietniu 2007 roku zaprezentowano Lanosa plus, który był atrakcyjną, bardzo dobrze wyposażoną wersją tego auta. Od połowy 2008 roku na rynku polskim oferowano wyłącznie Lanosy plus.

22 kwietnia 2004 r. GMDAT podpisał z FSO umowę dającą prawa do produkcji Lanosa i Matiza do końca 2006 roku, a prawa do sprzedaży do połowy 2007 roku. Umowa gwarantowała również FSO prawo do eksportu samochodów oraz dostawę części zamiennych w ciągu 7 lat. Jednak na przełomie 2006 i 2007 znów przedłużono prawa do produkcji do końca 2008 roku, a sprzedaży samochodów do połowy 2009. FSO, ze względu na rozwój produkcji Chevroleta Aveo, oraz kończącą się umowę licencyjną zakończyło produkcję Lanosa 3 października 2008 roku. Jego produkcję przyjął AvtoZAZ i od tej pory je wyłącznym producentem tego modelu na świecie. Początkowo część podzespołów do jego produkcji była importowana z Polski.

Przez pewien czas Lanos zajmował czołowe miejsca na listach sprzedaży w swoim segmencie w Polsce (ok. 2000 r.). Po jego wprowadzeniu na rynek znacznie spadła sprzedaż produkowanego od kilku miesięcy wcześniej Fiata Siena i w mniejszym stopniu jego odmiany Palio Weekend i spadała dalej w kolejnych latach. Z jego powodu planowana na 50 tys. sztuk rocznie produkcja obu tych modeli osiągnęła maksymalnie jedynie 50% tej liczby w 1998 roku. Popularność Lanosa spadła podczas afery dotyczącej bankructwa Daewoo Motors. W późniejszym okresie znacznie wzrosła ze względu na eksport na Ukrainę.

  

Dane techniczne[edytuj | edytuj kod]

Parametry	Silnik
Nazwa	1.4 8V	1.5 8V	1.5 16V	1.6 16V
Oznaczenie kodowe	A14SMS	A15SMS	A15DMS	A16DMS
Typ silnika / Pojemność silnika (cm³)	benzynowy R4, 1349 cm³	benzynowy R4, 1498 cm³	benzynowy R4, 1498 cm³	benzynowy R4, 1598 cm³
Moc (KM przy obr. na min.)	75 KM/5400	86 KM/5800	100 KM/5800	106 KM/6000
Moment obrotowy (Nm na min. [obr. /min.])	115 Nm przy 3400	130 Nm przy 3400	131 Nm przy 3400	145 Nm przy 3400
Prędkość maksymalna (km/h)	166 km/h	172 km/h	176 km/h	182 km/h
Przyspieszenie 0-100 km/h	15,0 s	12,5 s	11,8 s	11,5 s
Skrzynia biegów	manualna 5-biegowa	manualna 5-biegowa	manualna 5-biegowa	manualna 5-biegowa
Opony	175 / 70 R13		185/60 R14

Wersje wyposażeniowe[edytuj | edytuj kod]

• S
• SE
• SX
• Sport

Za dopłata można było Lanosa wyposażyć w: ABS, poduszkę powietrzną dla kierowcy i pasażera, wspomaganie kierownicy (seryjnie w wersji SE, SX), klimatyzację manualną, elektryczne szyby przednie (seryjnie w wersji SE, SX), elektryczne szyby tylne (bardzo rzadko spotykane nawet w najbogatszych wersjach), elektryczne sterowanie prawego lusterka (seryjnie w wersji SX), alufelgi 14" lub 15", centralny Zamek (seryjnie w wersji SE, SX), światła przeciwmgielne (seryjnie w wersji SE, SX). Dodatkowo była możliwość zakupu i montażu przeznaczonego do Lanosa podłokietnika dla foteli z przodu oraz aluminiowych obręczy na zegary.

FSO Lanos Plus[edytuj | edytuj kod]

Od 26 kwietnia 2007 roku w sprzedaży znalazł się Lanos plus (atrakcyjniejsza wersja Lanosa). Od podstawowego modelu różnił się kilkoma szczegółami: zderzakami w kolorze nadwozia, czujnikami parkowania, kokpitem w kolorze srebrnym, dywanikami z logiem "Lanos plus", lampami przeciwmgielnymi, radiem CD, poduszką powietrzną kierowcy, listwami bocznymi, kratą wlotu powietrza w kolorze nadwozia. W zależności od nadwozia 5-drzwiowy hatchback posiada silnik 1.4 8V, nadwozie w kolorze czarnym lub czerwonym, tapicerką z wzorami w kolorze czerwonym, tylnym spojlerem, przyciemnionymi kloszami reflektorów, kierownica pokrytą czerwono-czarną skórą, skórzanym mieszkiem dźwigni zmiany biegów, a 4-drzwiowy sedan silnikiem 1.6 16V, nadwoziem w kolorze srebrnym lub złotym, kierownicą obszytą czarną skórą, tapicerką ze wzorami w kolorze srebrnym lub złotym, elektryczną regulacją szyb przednich, centralnym zamkiem, podłokietnikiem z przodu.

Bezpieczeństwo[edytuj | edytuj kod]

W wersji podstawowej Lanos wyposażony był w 3-punktowe pasy bezpieczeństwa. Dla pasażera w drugim rzędzie siedzeń, osoba siedząca pośrodku ma do dyspozycji pas biodrowy, dodatkowe wzmocnienia kabiny pasażerskiej, komory silnika, a także metalowe wzmocnienia w drzwiach. Dodatkowo można dokupić ABS oraz Airbag dla kierowcy i pasażera, wyposażenie seryjne w najbogatszej wersji wyposażenia. W testach zderzeniowych Euro-NCAP auto uzyskało średnie oceny, trzy gwiazdki na cztery możliwe(później dopiero wprowadzono piątą gwiazdkę) najbardziej zagrożony jest pieszy podczas uderzenia w przód pojazdu.

Poziom produkcji[edytuj | edytuj kod]

Rok	Produkcja	Rok	Produkcja	Rok	Produkcja	Rok	Produkcja
1997	10 984	2000	38 932	2003	29 052	2006	ok. 94 000
1998	47 577	2001	13 470	2004	ok. 40 000	2007	150 210
1999	61 945	2002	24 933	2005	ok. 40 000	2008	ok. 50 000

W 2001 r. rozpoczął się eksport zestawów montażowych Lanosa w standardach CKD i SKD na Ukrainę. Eksport na Ukrainę szybko wzrastał. O ile w 2002 r. wyeksportowano 9112 sztuk, to w 2003 r. 22 127 sztuk. Od tego ostatniego roku był to dominujący rynek zbytu firmy i modelu. Dane w tabeli dla lat 2001-2008 zawierają w sobie wyeksportowane standardy montażowe.

Lanos w Polsce[edytuj | edytuj kod]

Montaż Lanosa w Polsce z zestawów SKD w Fabryce Samochodów Osobowych rozpoczęto 30 września 1997 roku. Początkowo z silnikami 1.5 8V oraz 1.6 16V.

Już w 1998 roku rozpoczęto produkcję tego pojazdu z wykorzystaniem 60% części polskich (przede wszystkim zmieniono typowo koreańską tapicerkę oraz fotele, nie zapewniające odpowiedniego komfortu europejczykom). Udział polskich części stopniowo rósł i w 1999 roku wynosił 71%, 2000 - 81%, 2001 - 93%, ostatecznie Lanosy produkowane były z 98% wykorzystaniem części polskich.

Ciekawostką jest fakt, że wersja 3 drzwiowa w dalszym ciągu była montowana, ale tym razem z zestawów CKD, wycofano ją z oferty w 2002 roku. W tym samym roku wycofano z oferty silnik 1.5 8V, gdyż nie był on w stanie spełnić normy czystości spalin Euro 3.

W 2000 roku ruszył eksport polskich Lanosów na Ukrainę, w pierwszym roku wysłano prawie 1300 aut, eksport ten stopniowo rósł aby osiągnąć w 2007 roku ponad 60 tys. egzemplarzy.

Wraz z wycofaniem się w 2004 roku Daewoo z FSO postanowiono zmienić nazwę pod jaką sprzedawany był ten pojazd na FSO Lanos. Pierwsze egzemplarze pod nową marką trafiły do salonów sprzedaży w październiku tego roku. Rok później wycofano z oferty silnik 1.5 16V, gdyż istniała konieczność jego importu z Korei.

Modele eksportowe na Ukrainę dalej oferowane były z jednostkami 1.5 8V jak i 1.6 16V oraz pod marką Daewoo (na Ukrainę trafiły również małe partie pod marką FSO), natomiast na polskim rynku jedynymi jednostkami napędowymi były 1.4 8V i 1.6 16V produkowane w rumuńskim zakładzie Daewoo Automobile Romania. W kwietniu 2007 roku FSO wprowadziło do oferty model Lanos plus, który był atrakcyjniejszą wersją wyposażeniową Lanosa. Od połowy 2008 roku na rynku polskim dostępne były jedynie Lanosy plus.

3 października 2008 roku nastąpiło planowane zakończenie produkcji Lanosa w zakładzie na Żeraniu.

Lanos na Ukrainie[edytuj | edytuj kod]

ZAZ Lanos/Chevrolet Lanos/ZAZ Chance[edytuj | edytuj kod]

W grudniu 2004 roku, po zakupie przez koncern AvtoZAZ licencji na produkcję Lanosa T-150 uruchomiono początkowo montaż a później produkcję (z wykorzystaniem części dostarczanych przez FSO) samochodu ZAZ Lanos. Auto to jest licencyjnym odpowiednikiem nieznacznie zmodernizowanego sedana o oznaczeniu T-150. Model ten produkowany jest z silnikami 1.5 8V i 1.6 16V. W listopadzie 2005 roku, ruszył eksport tego modelu, pod marką Chevrolet, do Rosji.

Po zakończeniu w październiku 2008 roku produkcji rodziny samochodów Lanos T-100 w FSO, rozpoczęto etap przenoszenia na Ukrainę osprzętu technicznego niezbędnego do rozpoczęcia seryjnej produkcji Lanosa przez zakład koncernu AvtoZAZ. W marcu 2009 roku uruchomiono seryjną produkcję już ukraińskich Lanosów serii T-100 z przeznaczeniem na rynek krajowy, pod marką ZAZ. Auta te charakteryzują się zmienioną atrapą wlotu powietrza z centralnie umieszczonym logiem firmy ZAZ. Na eksport do Rosji produkowane są samochody nieznacznie zmodernizowanej rodziny T-150, które na tamtejszym rynku oferowane były pod nazwą Chevrolet Lanos i sprzedawane przez sieć dealerów koncernu General Motors, a od 1 lipca 2009 roku oferowane są w Rosji auta pod nazwą ZAZ Chance^[1], których sprzedażą zajmuje się przedstawiciel koncernu AvtoZAZ.

W 2007 roku na salonie motoryzacyjnym w Kijowie zaprezentowano prototyp samochodu ZAZ Lanos M z całkowicie zmodernizowanym nadwoziem. Uruchomienie produkcji Lanosa po modernizacji na Ukrainie planowane jest w 2009 roku, jednak na razie nie wiadomo czy będzie to wcześniej zaprezentowany Lanos M czy też model po innej modernizacji.

ZAZ Sens/ZAZ Lanos 1.4[edytuj | edytuj kod]

Latem 2001 roku wprowadzono do oferty samochód Daewoo L-1300, był to polski Lanos sedan z ukraińskim gaźnikowym silnikiem MeMZ-301 o pojemności 1,3 l i mocy 63 KM. W następnym roku jednostka gaźnikowa zastąpiona została wyposażonym w wtrysk jednopunktowy, silnikiem MeMZ-307 o mocy 70 KM. Jednostki te pracowały z ukraińską 5-biegową manualną skrzynią biegów z modelu ZAZ Slavuta. Niedługo po wprowadzeniu tego modelu do oferty zmieniono jego nazwę naDaewoo Sens. W 2006 roku podjęto eksport auta do Rosji jako ZAZ Sens. W 2007 roku na międzynarodowych targach motoryzacyjnych SIA 2007 w Kijowieprzedstawiono prototyp samochodu ZAZ Lanos 1.4 ze zmodernizowaną jednostką napędową produkcji AvtoZAZ-Motor z Melitopola oraz ze skrzynią biegów z Lanosa 1.5 8V. Nowy silnik o oznaczeniu MeMZ-317 ma moc maksymalną 77 KM i pojemność 1,4 l. Pojazd ze zmienionym silnikiem i skrzynią biegów wprowadzony został do sprzedaży na Ukrainie jeszcze w tym samym roku pod nazwą Daewoo Lanos 1.4 i powstawał w ten sam sposób co Sens (produkowany w Polsce bez silnika, silnik i skrzynia biegów montowane na Ukrainie). W marcu 2009 roku rozpoczęła się na Ukrainie sprzedaż modeli Sens i Lanos 1.4, produkowanych przez fabrykę mieszczącą się w mieście Zaporoże pod zmienioną marką z Daewoo na ZAZ.

ZAZ Lanos Pick-up[edytuj | edytuj kod]

W maju 2006 roku rozpoczęła się produkcja furgonu bazującego na Lanosie. Auto to posiada całkowicie samonośne nadwozie, w którego tylnej części znajduje się wykonana z laminatu cześć bagażowa. Przednia część pojazdu razem z kabiną kierowcy przejęta została z osobowej wersji Lanosa. Pojazd ten oferowany jest wyłącznie z silnikiem 1.5 8V, natomiast na rynku rosyjskim 1.3 o mocy 70 KM z modelu Sens (sprzedawany jako ZAZ Sens Furgon). Od marca 2009 roku na rynku ukraińskim model ten oferowany jest pod marką ZAZ.

Od marca 2009 roku AvtoZAZ należący do koncernu UkrAvto jest wyłącznym producentem Lanosa i jego pochodnych wersji.

Lanos w Rosji[edytuj | edytuj kod]

W 1998 roku rosyjska firma TagAZ rozpoczęła montaż trzech modeli nowej generacji koncernu Daewoo: Lanosa, Nubiry oraz Leganzy pod własną marką Doninwest. Lanos oferowany przez rosyjską spółkę nosił oznaczenie Doninwest Assol i napędzany był silnikami 1.5 8V lub 1.6 16V. Montaż pojazdów zlokalizowany został w upadłej fabryce kombajnów w miejscowości Taganrog. W 2000 roku z powodu kłopotów finansowych postanowiono zakończyć montaż aut konstrukcji Daewoo i wejść w spółkę z koncernem Hyundai.

Daewoo Matiz/FSO Matiz

FSO Matiz – model samochodu osobowego, dawniej produkowany przez koncern Daewoo, a następnie na licencji przez zakłady FSO w latach 2004-2007. Samochód technicznie i wizualnie jest identyczny z pierwszą wersją Daewoo Matiza (model M100) sprzed pierwszej modyfikacji.

Historia FSO Matiza[edytuj | edytuj kod]

Daewoo Matiz był montowany w standardzie SKD przez firmę Daewoo-FSO w warszawskiej fabryce na Żeraniu od grudnia1998 roku, zaś produkowany od 18 października 1999 roku do października 2004 roku. Po rezygnacji koncernu General Motors z zakupu polskiej części Daewoo, fabryka Daewoo-FSO powróciła do nazwy FSO i produkowała samochody już pod własną marką od października 2004 roku. Szybko rosnący poziom produkcji zaczął spadać po wpadnięciu koncernu Daewoow kłopoty finansowe zakończone bankructwem. Potencjalni klienci obawiając się bankructwa polskiego producenta coraz częściej rezygnowali z zakupu. FSO Matiz, w odróżnieniu od Lanosa, był właściwie sprzedawany jedynie na rynku krajowym.

22 kwietnia 2004 r. GMDAT podpisał z FSO umowę dającą prawa do produkcji Lanosa i Matiza do końca 2006 roku, a prawa do sprzedaży do połowy 2007 r. Umowa gwarantuje również FSO prawo do eksportu samochodów oraz dostawę części zamiennych w ciągu 7 lat. Jednak na przełomie 2006 i 2007 znów przedłużono prawa do produkcji do końca 2008roku, a sprzedaży samochodów do połowy 2009. FSO Matiz, było to mniejsze auto w ofercie FSO (obok Lanosa), i jest zaliczane do klasy samochodów małych (segment A/B). W 2007 roku FSO wyprodukowała ostatnie 300 (bądź 301) egzemplarzy Matiza, w listopadzie sprzedała 6 egzemplarzy tego modelu. Ostatnie egzemplarze Matiza były oferowane u niektórych dealerów nawet do lipca 2008 roku. Wznowienie linii produkcyjnej jest raczej nierealne, ponieważ fabryka ma limit liczby wyprodukowanych samochodów, a flagowym modelem FSO stał się Chevrolet Aveo.

Opis FSO Matiza[edytuj | edytuj kod]

Charakteryzuje się jednobryłowym, pięciodrzwiowym nadwoziem o niewielkich wymiarach zewnętrznych (długość 3,5 m), lecz równocześnie przyzwoitą ilością miejsca wewnątrz. Teoretycznie pięcioosobowy, w praktyce zapewnia komfort pasażerom przednich siedzeń. Podróżowanie w 5 osób jest możliwe, aczkolwiek bardzo uciążliwe, także z powodu znacznego pogorszenia osiągów przy pełnym obciążeniu. Matiz posiada 3-cylindrowy silnik benzynowy o pojemności 796 cm³ z wielopunktowym wtryskiem paliwa i katalizatorem, o mocy 51 KM, napędzający poprzez 5-biegową, manualną skrzynię biegów koła przednie. Matiz charakteryzuje się dobrymi osiągami (przyspieszenie 0-100 km/h w 17 sekund, prędkość maksymalna 144 km/h – dane producenta, w rzeczywistości osiągi są lepsze) dzięki małej masie własnej nieco ponad 700 kg z paliwem i kierowcą i przyzwoitymi właściwościami trakcyjnymi zarówno na szosie, jak i na drogach nieutwardzonych. Z powodu niskiego zużycia paliwa (na trasie poniżej 5, w mieście poniżej 7 l/100 km) jest atrakcyjną propozycją dla ludzi o ograniczonym budżecie. W Matizie utrudnione jest zamontowanie przyczepy (z powodu nietypowego zawieszenia), a jeśli już hak holowniczy znajduje się na wyposażeniu, to podczas ciągnięcia przyczepy drastycznie spadają osiągi silnika, w którym kolektor dolotowy z nylonu 66 podczas eksploatacji na LPG narażony jest na uszkodzenia. W normalnej eksploatacji silnik nie sprawia kłopotów, a większość egzemplarzy bez remontu jest w stanie przejechać 300 tys. km.

Poziom produkcji[edytuj | edytuj kod]

Rok	Produkcja	Rok	Produkcja
1998	622	2003	4 941
1999	79 993	2004	b.d.
2000	33 228	2005	b.d.
2001	14 555	2006	b.d.
2002	ok. 4 117	2007	300

Dane w tabeli obejmują modele zmontowane w standardzie SKD w okresie grudzień 1998 - grudzień 2007.

 Daewoo Nexia

Daewoo Nexia - samochód osobowy klasy kompaktowej produkowany przez koncern GM Daewoo od 1994 roku jako zmodyfikowana wersja Opla Kadetta E^[2]. Obecnie auto produkowane jest w zmienionej stylistyce w Uzbekistanie. Pojazd został zaprezentowany podczas salonu motoryzacyjnego w Pekinie w 1994 roku

Historia[edytuj | edytuj kod]

W 1985 roku rozpoczęto produkcję w fabrykach Daewoo kilku konstrukcji Oplamiędzy innymi Daewoo Racer będącego kopią model Kadett E^[4]. W 1994 roku konstrukcję gruntownie zmodernizowano. Zmieniono m.in. przednią i tylną część karoserii, kształt lamp, zderzaków oraz lusterek. Kolejną wersję modelu nazwanoNexia oraz Cielo. Sprzedaż w Europie rozpoczęto na początku 1995 roku, a wPolsce w maju 1995. W 1995 i na początku 1996 roku w Polsce sprzedawano samochody Nexia produkowane w Korei Południowej w dwóch fabrykach należących do koncernu Daewoo, w miastach Bupyeong i Changwon. Od marca 1996 roku oferowane w Polsce samochody Nexia produkowano ze sprowadzonych z Korei Południowej zestawów montażowych, które składano w zakładach Daewoo Motor Polska, w dawnej, zakupionej w 1995 roku przez koncern Daewoo, Fabryce Samochodów Ciężarowych w Lublinie^[5]. Od 1996 do 2006 roku samochody produkowano również w montowni Daewoo w mieście Krajowa w Rumunii. Obecnie Nexia jest produkowana w zakładach UzDaewoo w mieście Asaka w Uzbekistanie. W lipcu 2008 zakłady UzDaewoo rozpoczęły produkcję zmodernizowanego modeluNexia New. Daewoo Nexia została wycofana w Polsce ze sprzedaży w 1998 roku.

Dane techniczne[edytuj | edytuj kod]

Silniki[edytuj | edytuj kod]

Wersja	Silnik:	Układ zasilania:	Śr. × skok tłoka:	St. sprężania:	Moc maks:	Maks.moment obrotowy	0-100 km/h:	V-max:
1.5SOHC8V[6]	R4 1,5 l (1498 cm³),SOHC	wtrysk	b/d	8,6:1	75 KM (55kW) przy 5400 obr/min	123 Nmprzy 3200 obr/min	12,5 s / 15,9 s (A)	163 km/h
1.5DOHC16V[6]	R4 1,5 l (1498 cm³),DOHC	wtrysk	b/d	9,2:1	90 KM (66kW) przy 4800 obr/min	137 Nmprzy 3400 obr/min	12,2 s / 14,5 s (A)	170 km/h

Oba silniki są usytuowane poprzecznie z przodu. Są one wyposażone w wielopunktowy wtrysk paliwa sterowany elektronicznie i w elektroniczny układ zapłonowy, zaś układzie wylotowym zastosowano trój funkcyjny reaktor katalityczny.

W samochodzie zastosowano silnik czterosuwowy, czterocylindrowy, o zapłonie iskrowym, o pojemności 1498 cm³, umieszczony poprzecznie z przodu i napędzający koła przednie. Ma on dwie odmiany. W silniku 1,5 SOHC zastosowano jeden wałek rozrządu w głowicy sterujący pracą 8 zaworów, natomiast w silniku 1,5 DOHC - dwa wały rozrządu w głowicy oraz 16 zaworów (po 8 zaworów dolotowych i wylotowych). Jednostka SOHC rozpędzała auto do 100 km/h w ciągu 12,5 sekundy, zaś katalogowa prędkość maksymalna wynosiła 163 km/h, jednakże bez problemu Nexią z tym silnikiem dało się rozpędzić do licznikowych 190-200 km/h. Jednostka DOHC nie miała dużo lepszych osiągów od SOHC. Do 100 km/h rozpędzała pojazd w 12,2 sekundy, licznikowa prędkość maksymalna oscylowała w granicach 200 km/h.

Układ przeniesienia napędu[edytuj | edytuj kod]

W układzie przeniesienia napędu samochodu Daewoo Nexia zastosowano jednotarczowe sprzęgło suche sterowane mechanicznie za pośrednictwem cięgła lub sterowane hydraulicznie. Tarcza sprzęgła z tłumikiem drgań skrętnych wraz z zespołem oprawy i łożyskiem wyciskowym mogą być wymienione bez konieczności wymontowania całej skrzynki przekładniowej. Standardowym wyposażeniem modelu Nexia jest pięciobiegowa mechaniczna skrzynka przekładniowa zamocowana z tyłu silnika poprzecznie do osi podłużnej pojazdu. Jako wyposażenie dodatkowe samochodu może być stosowana czterobiegowa automatyczna skrzynka przekładniowa (na niektórych rynkach oferuje się także odmianę wyposażoną w trzybiegową automatyczną skrzynkę przekładniową). Wersje samochodów sprzedawanych na rynku polskim dotychczas nie były wyposażone w automatyczne skrzynki przekładniowe.

Układ kierowniczy[edytuj | edytuj kod]

W układzie kierowniczym zastosowano zębatkową przekładnie kierowniczą. W odmianach wyposażenia GLE, GLX, GTX układ kierowniczy jest wyposażony we wspomaganie hydrauliczne

Zawieszenie przednie[edytuj | edytuj kod]

Zawieszenie przednie jest niezależne, typu MacPherson. Zawiera poprzeczne wahacze trójkątne (dolne) zamocowane do nadwozia za pomocą elementów metalowo-gumowych oraz połączone zwrotnicami z kolumnami. Kolumny zawierają sprężyny śrubowe o zmiennej średnicy nawinięcia oraz amortyzatory teleskopowe dwustronnego działania. Kolumny są zamocowane do nadwozia w części górnej za pomocą łączników elastycznych z łożyskami oporowymi. Zawieszenie jest wyposażone w stabilizator poprzeczny prętowy.

Zawieszenie tylne[edytuj | edytuj kod]

Zawieszenie tylne jest pół niezależne. Składa się z osi (utworzonej z dwóch wahaczy wleczonych połączonych trwale z poprzeczną belką skrętną), dwóch sprężyn śrubowych oraz dwóch amortyzatorów. Oś jest przymocowana do nadwozia z przodu za pośrednictwem dwóch tulei metalowo-gumowych, umieszczonych w przedniej części każdego z wahaczy. Pomiędzy wahaczami jest umieszczony poprzeczny stabilizator prętowy.

Nadwozie[edytuj | edytuj kod]

Nadwozie jest samonośne, wykonane z blachy stalowej (częściowo ocynkowanej), zgrzewane elektrycznie, punktowo.

Wersje wyposażeniowe[edytuj | edytuj kod]

• Hatchback:
  • GL
  • GTX

• Sedan:
  • GL
  • GLE
  • GLX

Pojazd standardowo wyposażono w barwione szyby, tylny podłokietnik w wersji sedan, składane tylne siedzenia w wersji hatchback, zegar elektroniczny, blokadę tylnych drzwi przed dziećmi, zdalnie sterowaną klapę bagażnika i korka wlewu paliwa, zapalniczkę, trzy popielniczki, instalację radiową z czterema głośnikami. Auto wyposażyć można było dodatkowo w: przednie światła przeciwmgłowe, wspomaganie kierownicy, regulację kierownicy w obu płaszczyznach, poduszkę gazową kierowcy, ABS, klimatyzację manualną, szyberdach, elektryczne szyby, czasowy regulator wycieraczek, centralny zamek, autoalarm, elektrycznie sterowaną antenę w wersji sedan oraz skórzaną tapicerkę

Zmodernizowana odmiana[edytuj | edytuj kod]

Zmodernizowana Nexia

Zmodernizowana odmiana Daewoo Nexii, zwana Daewoo Nexia II lub Nexia New od lipca 2008 wytwarzana jest w zakładach Uz-Daewoo w mieście Asaka w Uzbekistanie, a sprzedawana w krajach Europy Wschodniej m.in. w Rosji, Uzbekistanie oraz na Ukrainie. Modernizacja polegała na zmianie wyglądu tyłu, przodu oraz wnętrza pojazdu. Auto oferowane jest z silnikami 1.5 SOHC 75KM, 1.5 DOHC 85KM i 1.6 108 KM wyłącznie z pięciobiegową skrzynią manualną^[8]. Wyposażenie seryjne pojazdu obejmuje m.in. automatyczną klimatyzację, czujniki parkowania oraz radio CD z mp3

Daewoo Nubira

Daewoo Nubira J100 zadebiutował w 1997 roku na salonie samochodowym we Frankfurcie.

Tył Nubiry sedan

Tył Nubiry hatchback

Tył Nubiry kombi

W 1998 roku rozpoczęto początkowo montaż, a następnie produkcję pojazdu wpolskiej Fabryce Samochodów Osobowych na Żeraniu w Warszawie

Silniki[edytuj | edytuj kod]

• 1.6 (1598 cm³) 16V DOHC, 106 KM

silniki E-TEC – jednostka napędowa z modelu Daewoo Lanos w wersji SX.

4-cylindrowy, rzędowy; 16 zaworów; 2 wały rozrządu; zmienna geometria kanałów dolotowych

• 2.0 (1998 cm³) 16V DOHC, 133 KM

silniki D-TEC – opracowane przez Holden, będącego oddziałem GM naAntypodach, o bocznym oznaczeniu CDX.

4-cylindrowy, rzędowy; 16 zaworów; 2 wały rozrządu

Wady i zalety[edytuj | edytuj kod]

Samochód chwalony był za bardzo korzystną cenę w stosunku do tego, co oferuje. Użytkownicy chwalą jego przestronność, bezawaryjność (szczególne pochwały zbierają silniki i zabezpieczenie antykorozyjne), wyposażenie, osiągi (wersja 1.6 przyspiesza do 100 km/h w 11 sekund a wersja 2.0 w 9 sekund) i wysoki komfort jazdy. Do wad zalicza się wysokie zużycie paliwa. Pojazdy mają zawieszenie o komfortowych ustawieniach, które powoduje dobre wybieranie nierówności na drodze, ale nie pozwala na zbyt dynamiczne pokonywanie zakrętów.

Hamulce[edytuj | edytuj kod]

Dwuobwodowe hamulce hydrauliczne, podział krzyżowy. Na życzenie klienta wyposażane w system ABS.

• Nubira I 1.6 16V:

przód – tarczowe wentylowane

tył – bębnowe

• Nubira I 2.0 16V

przód – tarczowe wentylowane

tył – tarczo-bębny

Nagrody i wyróżnienia[edytuj | edytuj kod]

• Holandia 98; Rodzinne auto roku '98

• Poziom produkcji w Polsce[edytuj | edytuj kod]

  Rok	Produkcja	Rok	Produkcja	Rok	Produkcja
  1997	1 904	1999	12 337	2001	519
  1998	13 233	2000	5 173	2002	323

  Dane w tabeli obejmują modele zmontowane w pierwszym okresie powstawania, czyli od października 1997. Po kilku miesiącach montaż przekształcono w produkcję.

Daewoo Tico

Historia i opis modelu[edytuj | edytuj kod]

Daewoo Tico - tył pojazdu

Daewoo Tico

Daewoo Tico

Produkcję Daewoo Tico w Korei Południowej rozpoczęto w 1991 roku, jednak była to licencyjna wersja Suzuki Alto, oferowanego od 1988 r. Największą zaletą pojazdu było 5-drzwiowe nadwozie, gdyż dzięki temu zajmowanie miejsc w modelu było dużo wygodniejsze niż w trzydrzwiowych samochodach konkurencyjnych, takich jak np. Fiat Cinquecento. Dużą zaletą samochodu było także bogate wyposażenie standardowe. Najlepiej wyposażone modele wyposażone były w centralny zamek, elektrycznie sterowane szyby przednie i radioodtwarzacz. Do minusów Tico zaliczano niski poziom bezpieczeństwa^[2].

Tico było oferowane w Polsce od 1993 roku, ale prawdziwy "boom" na ten niewielki i dynamiczny samochód rozpoczął się 1996 roku, kiedy to Daewoo-FSO zajęło się jego dystrybucją, a w późniejszym czasie produkcją. Tico było sprzedawane w wielu państwach świata, w tym także w krajach Ameryki Łacińskiej, gdzie występowało pod nazwą Daewoo Fino. W 1998 roku wprowadzono na rynek model po liftingu (SX-DLX), który w wersji podstawowej posiadał lakierowane zderzaki oraz wlot powietrza, przyciemniane szyby, zegarek elektroniczny, tylny spojler, elektrycznie opuszczane szyby przednie, centralny zamek, dodatkową instalację car audio z dwoma głośnikami umieszczonymi w tylnej półce oraz szersze opony (155/80 R12). W 2001 roku oficjalnie zakończyła się produkcja Tico w Daewoo-FSO, gdzie wyprodukowano 126 369 egzemplarzy. Następcą rynkowym został Daewoo Matiz, który odziedziczył po Tico silnik i wiele innych elementów konstrukcji^[1].

Nadwozie charakteryzowało się znaczną sztywnością. W celu podniesienia bezpieczeństwa w drzwiach przednich zastosowano wzmocnienia. Podczas przeprowadzanych testów wysoko oceniono niezawodność układu hamulcowego. Przednie koła wyposażono w hamulce tarczowe, a tylne w bębnowe. Promień zawracania wynosił 4,4 m.^[1]

Pojemność bagażnika wynosiła 180 l, lecz po złożeniu tylnego siedzenia można ją było zwiększyć do 860 l. Zaletą był szeroki tylny otwór, który ułatwiał załadunek. Ładowność Tico wynosiła 375 kg, masa całkowita 1015 kg.^[3]

W latach 1998-2001 samochód produkowano w Krajowej w Rumunii, a w latach 1996-2001 w Asace w Uzbekistanie.

Dane techniczne[edytuj | edytuj kod]

Wersja	Silnik:	Układ zasilania:	Średnica × skok tłoka:	St. sprężania:	Moc maksymalna:	Maks. moment obrotowy	0-100 km/h:(z Aut.)	V-max: (z Aut.)
0.8 SOHC[1]	R3 0,8 l (796 cm³),SOHC, F8C	gaźnik	68,5 mm x 72,0 mm	9,3	41 KM (30 kW) przy 5500 obr/min	60 N•m przy 2500 obr/min	17 s (25 s)	143 (135) km/h

Fiat 500

Fiat 500 – mały samochód miejski produkowany przez firmę FIAT w latach 1957–1975.

Fiat Nuova 500 pierwszej serii (1957 rok)

FIAT 500L ,od 1968 roku

Fiat 500 jest następcą modelu Fiat 500 Topolino (1936-1955). Wziął swoją nazwę od pojemności dwucylindrowego chłodzonego powietrzem silnika wynoszącej niemal 500 cm³ (dokładnie 479). Silnik ten miał początkowo moc 13,5 KMprzy4000 obr./min., moment obrotowy 27,5 Nm przy 2500 obr./min., ale już po trzech miesiącach produkcji zwiększono ją do 15 KM, a w 1960 roku, po zwiększeniu pojemności do 499 cm³ (od 1958 roku w wersji Sport), moc wzrosła do 17,5 KM. Samochód był bardzo popularny głównie na południu Włoch, gdzie nabywała go przeważnie biedniejsza część społeczeństwa^{[potrzebne źródło]}. Konstrukcja silnika wynikała z włoskich przepisów podatkowych uzależnionych od liczby cylindrów silnika. W czasie produkcji przeprowadzono trzy faceliftingi: w 1960, 1965 i 1972 roku^[1].Ogółem wyprodukowano 4 250 000 egzemplarzy.

Kalendarium

• W 1958 roku zaprezentowano Fiata 500 Sport z silnikiem o pojemności zwiększonej z 479 do 499,5 cm³ i mocy 21 KM.
• W 1960 roku pojawia się wersja 500 D z silnikiem z wersji 500 Sport lecz o mocy wynoszącej 17,5 KM. Kolejną nowością było kombi o nazwie Giardiniera 500, która była wyposażona w silnik o mocy 21 KM.
• W 1965 roku samochód przeszedł najpoważniejszą modernizację, otrzymując oznaczenie 500 F, która dotyczyła głównie przeniesienia zawiasów drzwi z tylnego słupka na przedni,niewielki wzrost mocy silnika do 18 KM
• W 1972 pojawiła się ostatnia wersja, Fiat 500 R z silnikiem o pojemności 594 cm³ i mocy 18 KM przy 4000 obr./min., 36 Nm przy 2800 obr./min., która była produkowana równolegle ze swoim następcą, Fiatem 126. W porównaniu do modelu F, kilka elementów zostało zmienionych, na stosowane w fiacie 126 (np. tylne zawieszenie silnika, skrzynia biegów z synchronizatorami).
• Maksymalną roczną produkcję odnotowano w 1970 – 351 477 sztuk.
• Ostatni model, Fiat 500 R, zszedł z taśm produkcyjnych w sierpniu 1975 roku. Według różnych źródeł wyprodukowano od ok. 3,6 do 3,8 mln egzemplarzy tego auta. Fiat 500 zmotoryzował Włochy, tak jak jego młodszy brat Fiat 126zmotoryzował Polskę, a Volkswagen "Garbus" Niemcy.

• Dane techniczne[edytuj | edytuj kod]

• pojemność skokowa – 479 / 499,5 / 594 cm³
• moc – 13,5-15 / 17,5-18-21 / 18 KM
• prędkość maksymalna – 85 / 95 / 100 km/h
• masa własna – 470/525 kg
• ładowność – 210/320 kg]

Fiat Cinquecento

Fiat Cinquecento (cinquecento po włosku: "pięćset") – miejski samochód osobowy produkowany w polskiej fabryce Fiataw Tychach od czerwca 1991 do września 1998 roku. Był to pierwszy samochód osobowy Fiata, którego produkcja odbywała się wyłącznie w polskiej fabryce w Tychach. Został wprowadzony na rynek jako następca modelu 126. Nadwozie zaprojektowane zostało w Centro Stile Fiat, kierownikiem projektu był Ermanno Cressoni^[1]. Produkcja montażowa Fiata Cinquecento została zakończona w 1998 roku, a jego następcą został model Seicento. Nazwą nawiązywał do modelu 500 z lat 50. XX wieku^[2].

Cinquecento dostępny był wyłącznie jako 3-drzwiowy hatchback o kanciastym dwubryłowym nadwoziu^[3]. Współczynnik oporu aerodynamicznego nadwozia wynosił 0,33. W porównaniu z wcześniejszymi modelami Fiata z tego segmentu, pojazd wyposażono w kilka nowszych rozwiązań: niezależne przednie zawieszenie z kolumnami McPhersona i tylne zawieszenie z wahaczami ze sprężynami śrubowymi podobne do zastosowanego w Fiacie Tipo, hamulce tarczowe na osi przedniej, wzmocnione słupki boczne nadwozia oraz strefy zgniotu i ocynkowane nadwozie. Kierowanie pojazdem odbywało się poprzez zębatkowy układ kierowniczy, mimo to niedostępne było nawet w wyposażeniu dodatkowym wspomaganie kierownicy. Samochód mógł zostać opcjonalnie doposażony w m.in: centralny zamek, immobilizer, autoalarm, elektrycznie sterowane szyby, szyberdach (lub nawet zdejmowany brezentowy dach w wersji Soleil) oraz układ klimatyzacji^[4].

Geneza[edytuj | edytuj kod]

W latach 80. XX wieku najmniejszym samochodem w ofercie koncernu FIAT był model 126, którego produkcja rozpoczęła się w 1972 roku, a koncepcja pojazdu sięgała lat 50. i wywodziła się z modelu 500. Konstrukcja Fiata 126 odbiegała pod względem zastosowanych rozwiązań od ówczesnych standardów, z tego powodu rozpoczęto prace nad jego następcą o oznaczeniu X1/79^[5]. Nowe auto zasadniczo różniło się od poprzednika. Miało nowoczesne 3-drzwiowe nadwozie typuhatchback oraz umieszczony z przodu silnik chłodzony cieczą. W 1985 roku opracowano prototypy nazwane Topolino, które zbliżone były do modelu seryjnego^[6]. W Polsce już w drugiej połowie lat 70. rozpoczęto negocjacje z Fiatem, które dotyczyły zakupu licencji nowego modelu, mającego stopniowo zastępować starzejącego się "Malucha". Umowa została podpisana 18 czerwca 1979 roku^[6] i przewidywała rozpoczęcie montażu, a później produkcji Fiata Panda w FSM. Z powodu niestabilnej sytuacji politycznej i ekonomicznej w Polsce na początku lat 80. umowa ta została zawieszona na 3 lata. Po tym okresie powrócono do rozmów z Fiatem i rozpoczęto prace nad Beskidem 106, który zostałby wprowadzony do produkcji w przypadku niepowodzenia rozmów z włoskim koncernem. Ostatecznie umowę przewidującą rozpoczęcie produkcji nowego modelu X1/79 w FSM zawarto 9 września 1987 roku^[6]. Według planów strony polskiej oprócz Cinquecento produkowany miał być również polski samochód o konstrukcji pochodnej od włoskiego auta^[6]. W 1988 roku wykonano makietę Beskida 1760 o długości 3,48 m. W grudniu 1988 roku^[7] za sprawą ministra przemysłu Mieczysława Wilczka, pojawił się pomysł połączenia FSM i FSO oraz produkcji tego modelu w obydwu zakładach. Zbudowano wówczas kolejne makiety pochodnych aut zunifikowanych z konstrukcją Cinquecento – 3-drzwiowego hatchbacka o oznaczeniu Beskid 1702 i 5-drzwiowego Beskida 1703, który miał być produkowany w FSO. W późniejszym czasie zbudowano jeżdżący prototyp modelu 1703 jednak z nadwoziem 4-drzwiowym^[

Historia[edytuj | edytuj kod]

FSM Cinquecento z początkowego okresu produkcji

FSM Cinquecento z początkowego okresu produkcji

Fiat Cinquecento początkowo produkowany był przez Fabrykę Samochodów Małolitrażowych w Tychach na licencji włoskiego Fiata^[8]. Po raz pierwszy został zaprezentowany 9 grudnia 1991 roku w Rzymie, natomiast premiera w Polsce odbyła się tydzień później w Warszawie w hotelu Victoria^[8][9]. Produkcję rozpoczęto jednak już w czerwcu 1991 roku^[3][9]. Cinquecento było w założeniach następcą Fiata 126p. Jego wejście na rynek spowodowało jednak jedynie zaprzestanie produkcji Fiata 126 Bis, zaprzestanie produkcji Fiata 126p w Tychach i pozostawienie jej wyłącznie w Bielsku-Białej. Oba modele produkowane były jednocześnie^[10]. Musiało to spowodować ograniczenie poziomu produkcji tego ostatniego modelu do 60-70 tys. sztuk rocznie, gdyż taka była maksymalna zdolność produkcyjna zakładu w Bielsku-Białej.

28 maja 1992 roku nastąpiło zawarcie umowy pomiędzy Skarbem Państwa RP, Fabryką Samochodów Małolitrażowych S.A. (FSM) i Fiatem Auto S.p.A o zawiązaniu trzech włosko-polskich spółek akcyjnych, w tym Fiat Auto Poland^[11]. Od tego momentu, nazwa została modelu została zmieniona z FSM Cinquecento na Fiat Cinquecento^[8]. Model ten (w Polsce początkowo pod marką FSM), swoją nazwę zawdzięczał modelowi Fiat 500 z roku 1957^[2].

Od kwietnia 1993 roku samochód mógł zostać doposażony w układ klimatyzacji (tylko silnik 900), do listy wyposażenia dodatkowego wprowadzono także dzieloną kanapę tylną, elektrycznie sterowane szyby oraz centralny zamek^[9]. W maju tego samego roku nieznacznie zmniejszono objętość skokową silnika 900 (z 903 do 899 cm³)^[9]. W grudniu 1993 roku przeprowadzono drobny facelifting, zmiany objęły głównie wnętrze samochodu, najbardziej widoczna było odświeżenie wyglądu zestawu wskaźników^[9]. W 1993 roku model Cinquecento zajął drugie miejsce w konkursie European Car of the Year 1993^[12]. Do końca 1993 roku Cinquecento było sprzedawane w Polsce pod marką FSM. W październiku 1994 roku wprowadzono do oferty wersję Sporting 1100^[9].

W lutym 1995 roku fabrykę opuścił Cinquecento z numerem 500 000. 1 lipca 1995 roku ze względu na niespełnianie już normy emisji spalin zaprzestano produkcji odmian bez katalizatora spalin^[9]. Latem tego samego roku przeprowadzono delikatny facelifting^[5]. Od tamtej pory dostępnych było pięć wersji wyposażenia: ED, S, Suite, SX oraz Sporting^[5]. Wariant SX cechował się m.in. zderzakami lakierowanymi pod kolor nadwozia, elektrycznie sterowanymi szybami w drzwiach przednich, centralnym zamkiem i szyberdachem^[13].

Dla rocznika 1996 wprowadzono jako wyposażenie opcjonalne pirotechniczne napinacze pasów bezpieczeństwa oraz poduszkę powietrzną dla kierowcy^[9]. W maju tego samego roku wprowadzono zubożoną wersję Young oraz wariant Soleil z elektrycznie odsuwanym brezentowym dachem^[5][9]. We wrześniu wprowadzono w miejsce Cinquecento 899 S model 899 Happy. W styczniu 1997 roku wycofano z produkcji wersję 700 ED^[5]. W połowie lipca 1997 roku fabrykę opuścił milionowy egzemplarz Cinquecento^[14]. W maju 1997 podczas targów motoryzacyjnych Barcelona Show zaprezentowano wersję Cinquecento Van przeznaczoną na rynek polski i hiszpański^[5]. W marcu 1998 roku zaprzestano produkcji wersji 900 i 1100, do września tego samego roku produkowano jedynie odmianę 700 na rynek krajowy, wtedy też zakończono produkcję modelu Cinquecento^[9]. Do tego czasu powstało 1 102 684 egzemplarzy modelu Cinquecento^[11].

Trzykrotnie przeprowadzono akcje serwisowe: w listopadzie 1997 roku – dotyczyła możliwej awarii układu wspomagania hamulców, w lutym 1998 roku – wada kolumny kierowniczej oraz już po zakończeniu produkcji, w październiku 1999 roku – korodujący zbiornik paliwa^[15][16].

Wersje silnikowe[edytuj | edytuj kod]

Fiat Cinquecento w przeciwieństwie do modelu 126 był pojazdem przednionapędowym. Silnik montowany był nad osią przednią wzdłużnie (704) lub poprzecznie (większe jednostki). Sprawiało to, że Cinquecento był jednym z niewielu pojazdów dostępnych jednocześnie w dwóch różnych konfiguracjach montażu silnika względem osi pojazdu^[4][17]. Do napędu używano wyłącznie silników benzynowych^[9].

704[edytuj | edytuj kod]

Fiat Cinquecento Young

Najmniejsza jednostka napędowa, montowana z przeznaczeniem na rynek polski, to silnik R2 170A.000 OHV o pojemności 704 cm³ przejęty z samochodu Fiat 126 BIS^[9][15]. Charakteryzował się on kadłubem i głowicą wykonaną ze stopów aluminium i żeliwnym wałem korbowym z przeciwciężarami podpartym na dwóch łożyskach głównych^[18][19]. Rozrząd obsługiwany był poprzez łańcuch^[19]. Generował on moc maksymalną 31 KM lub 30 KM (wersja z katalizatorem). By motor mógł napędzać przednionapędowe Cinquecento, poddano go kilku modyfikacjom, najistotniejszą było odwrócenie kierunku obrotu wału korbowego wokół własnej osi^[4][17]. Został on umieszczony poziomo w pozycji leżącej. Jednostkę tę łączono wyłącznie z 4-biegową skrzynią biegów. Prędkość maksymalna wynosiła około 127 km/h, średnie zużycie paliwa na 100 km natomiast około 6 l^[20]. Za zasilanie silnika w paliwo odpowiadał mechaniczny gaźnik FOS lub Weber (wersja 31 KM) lub elektroniczny gaźnik Aisan (30 KM)^[20]. Słabsza wersja wyposażona była także w katalizator spalin, oferowana zaś była od października 1992 roku^[9]. Oznaczenie ED stosowane przy tym silniku było skrótem od Economy Drive^[5]. Silnik jak i skrzynia biegów produkowane były w fabryce w Bielsku-Białej^[5].

903/899[edytuj | edytuj kod]

Fiat Cinquecento Happy

Mocniejszą alternatywą była jednostka R4 170A1.000 OHV o pojemności 903 cm³ i mocy maksymalnej 39-41 KM^[21]. Silnik zasilany mógł być poprzez gaźnik Weber (tylko rynek krajowy, od października 1991^[9]) bądź jednopunktowy wtrysk paliwa, było to bazowe źródło napędu dla samochodu na większości rynków zbytu. Wersja z wtryskiem wyposażona była także w katalizator spalin^[9].

W celu lepszego dopasowania do taryf ubezpieczeniowych i podatkowych w maju 1993 roku zaczęto montować silnik o pojemności 899 cm³^[2][21]. Zmniejszenie objętości skokowej uzyskano poprzez nieznaczne skrócenie skoku tłoka (z 67 do 66,7 mm)^[9]. Oprócz tego zastosowano wał korbowy o nieznacznie mniejszym promieniu wykorbienia, reszta podzespołów pozostała ta sama^[21]. Początkowo silniki te pochodziły z włoskich i jugosłowiańskich fabryk, od 1995 roku produkowane były w Polsce^[20].

Silniki 900 były jednostkami typu R4 o rozrządzie OHV napędzanym poprzez łańcuch^[21]. Umieszczane były w pozycji pionowej nad przednią osią, poprzecznie do głównej osi pojazdu. Motor charakteryzował się żeliwnym kadłubem oraz głowicą wykonaną ze stopów aluminium^[21]. Układ rozrządu wyposażony był w popychacze hydrauliczne samoczynnie kasujące luzy zaworów, regulacja odbywała się automatycznie podczas pracy silnika^[21]. Silnik był starszą konstrukcją, charakteryzował się żeliwnym wałem korbowym podpartym na trzech łożyskach głównych, cechowała go duża niezawodność i zwarta budowa^[21][22].

1.1 FIRE (Sporting)[edytuj | edytuj kod]

Fiat Cinquecento Sporting

Fiat Cinquecento Sporting

W październiku 1994 roku wprowadzono wersję Cinquecento Sporting wyposażoną w silnik R4 1108 cm³ SOHC FIRE o mocy maksymalnej 54 KM (40 kW) przy 5500 obr./min. pochodzący z Fiata Punto 55 zblokowany ze skrzynią biegów o krótkich przełożeniach^[23]. Oprócz tego pojazd wyróżniał się obniżonym o 20 mm i utwardzonym zawieszeniem, stabilizatorem poprzecznym w zawieszeniu przednim, 13-calowymi felgami ze stopów lekkich z szerszym ogumieniem oraz lakierowanymi pod kolor nadwozia zderzakami i lusterkami bocznymi^[20]. Wewnątrz zastosowano sportowe fotele, czerwone pasy bezpieczeństwa i skórzane koło kierownicy oraz mieszek lewarka skrzyni biegów^[23]. Oprócz tego do tablicy zegarów dodano obrotomierz. Pojazd dostępny był w pięciu kolorach nadwozia: czerwonym, żółtym, niebieskim, czarnym i srebrnym^[23].

Silnik montowany był poprzecznie do osi głównej pojazdu nad osią przednią. Zastosowano w nim żeliwny kadłub oraz głowicę odlewaną ze stopów aluminium^[24]. Rozrząd napędzany był za pośrednictwem paska zębatego i jednego wałka znajdującego się w głowicy (OHC). Żeliwny wał korbowy podparty został w pięciu łożyskach głównych^[24].

Wersja Sporting stała się bazą do konstrukcji wersji rajdowych oraz A-grupowych Kit-Carów^[4][17].

Elettra[edytuj | edytuj kod]

W latach 1992 - 1996 FIAT produkował odmianę modelu Cinquecento z silnikiem elektrycznym o nazwie Elettra. Samochód wyposażony był w silnik elektryczny prądu stałego o mocy do 9,2 kW/12,5 KM przy 2500 obr/min, moment obrotowy wynosił 35 Nm. Pojazd dostępny był w dwóch wariantach, z bateriami ołowianymi lub niklowo-kadmowymi^[25]. Wersja z bateriami ołowiano-żelowymi miała masę własną 1110 kg i zasięg w mieście do 70 km, poza miastem do 100 km przy prędkości średniej 50 km/h, żywotność baterii wynosiła 600 cykli ładowania^[25]. Drugi wariant zapewniał 3-krotnie większą trwałość, masa własna pojazdu wynosiła 1020 kg, a zasięg wzrastał do 100 km w mieście i 150 km poza nim^[25]. Cinquecento Elettra wykorzystywał dwa zestawy akumulatorów, jeden pod maską silnika, drugi pod tylną kanapą - w miejscu zbiornika paliwa^[25]. Pojazdem mogły podróżować dwie osoby

Abarth[edytuj | edytuj kod]

Cinquecento Abarth

Wersja Abarth bazowała na modelu Cinquecento Sporting. Do napędu użyto tego samego silnika, zmiany objęły wyłącznie wygląd pojazdu. Zastosowano zderzaki przednie i tylne z dokładkami, boczne progi, tylny spoiler z wbudowanym trzecim światłem stop oraz przednie światła przeciwmgłowe^[27]. W standardowym wyposażeniu znajdowały się: zestaw audio, immobiliser, centralny zamek, elektrycznie sterowane szyby, 5-ramienne felgi Speedline o średnicy 13 cali ze stopów lekkich oraz wnętrze o sportowym wystroju^[27]. Za dopłatą samochód można było doposażyć w poduszkę powietrzną kierowcy, napinacze pasów bezpieczeństwa oraz szklany dach^[27]. Prędkość maksymalna wynosiła 150 km/h, tak jak w przypadku wersji Sporting^[27]. Cena na rynku brytyjskim na początku roku 1997 wynosiła około 7000 funtów szterlingów

Giannini[edytuj | edytuj kod]

Włoska firma Giannini Automobili oferowała pakiet podnoszący osiągi oraz zmieniający wygląd modelu Cinquecento. Nosił on nazwę Cinquecento Corsa

Dane techniczne[edytuj | edytuj kod]

Silniki[edytuj | edytuj kod]

• L2 o poj. 704 cm³ , 23 kW/31 KM przy 5000 obr/min, 52 Nm przy 3000 obr/min, z gaźnikami FOS lub Weber
• L2 o poj. 704 cm³ young, 22 kW/30 KM przy 5000 obr/min, 47 Nm przy 2750 obr/min, z elektrycznym gaźnikiem Aisan i katalizatorem (zubożona wersja, na rynku od 1996 roku, na rynki zachodnie Young był eksportowany z silnikiem 899 cm³)
• R4 o poj. 903 cm³, 30 kW/41 KM przy 5500 obr/min, 65 Nm przy 3000 obr/min, gaźnik Weber (do 1994)
• R4 o poj. 903 cm³ , 29 kW/40 KM przy 5500 obr/min, 65 Nm przy 3000 obr/min, wtrysk jednopunktowy
• R4 o poj. 899 cm³, 30 kW/41 KM przy 5500 obr/min, 65 Nm przy 3000 obr/min, gaźnik Weber (do 1995)
• R4 o poj. 899 cm³ , 29 kW/40 KM przy 5500 obr/min, 65 Nm przy 3000 obr/min, wtrysk jednopunktowy
• R4 o poj. 1108 cm³, 40 kW/55 KM przy 5500 obr/min, 86 Nm przy 3250 obr/min, wtrysk jednopunktowy (od 1994 roku, jedynie w wersji Sporting produkowanej tylko w pięciu kolorach: żółtym, czerwonym, srebrnym, niebieskim i czarnym)

Dane techniczne

Wersja	Silnik:[29]	Układ zasilania:[30]	Średnica × skok tłoka:[30]	Stopień sprężania:[29]	Moc maksymalna:	Maks. moment obrotowy	0–100 km/h:	V-max:	Zużycie paliwa na 100 km[a]:
Silniki benzynowe:
700[31]	R2 170A.000 0,7 l (704 cm³), 2 zawory na cylinder, OHV	gaźnik FOS 30S2HX lub Weber 30 DGF 7/750	80 × 70 mm	9:1	31 KM (23 kW) przy 5000 obr/min	52 N•m przy 3000 obr/min	28 s	127 km/h	4,3 l/-/6,1 l
700 ED[32]	R2 170A.046 0,7 l (704 cm³), 2 zawory na cylinder, OHV	gaźnik Aisan	80 × 70 mm	8,85:1[19]	30 KM (22 kW) przy 5000 obr/min	47 N•m przy 2750 obr/min	30 s	126 km/h	4,6 l/-/6,5 l
900[33]	R4 170A1.000 0,9 l (903 cm³), 2 zawory na cylinder, OHV	gaźnik Weber 32 TLF 32/250	65 × 68 mm	9:1	41 KM (30 kW) przy 5500 obr/min	65 N•m przy 3000 obr/min	18 s	140 km/h	4,8 l/6,4 l/6,6 l
900 i.e.[34]	R4 170A1.046 0,9 l (903 cm³), 2 zawory na cylinder, OHV	wtrysk jednopunktowyMarelli-Weber IAW 06F	65 × 68 mm	8,8:1	39 KM (29 kW) przy 5500 obr/min	65 N•m przy 3000 obr/min	18 s	140 km/h	4,7 l/6,3 l/6,7 l
900[3]	R4 1170A1.000 0,9 l (899 cm³), 2 zawory na cylinder, OHV	gaźnik Weber 32 TLF 32/250	65 × 67,7 mm	9:1	39 KM (29 kW) przy 5500 obr/min	65 N•m przy 3000 obr/min	18 s	140 km/h	4,8 l/6,4 l/6,6 l
900 i.e.[35]	R4 1170A1.046 0,9 l (899 cm³), 2 zawory na cylinder, OHV	wtrysk jednopunktowy Marelli-Weber IAW 06F	65 × 67,7 mm	8,8:1	39 KM (29 kW) przy 5500 obr/min	65 N•m przy 3000 obr/min	18 s	140 km/h	4,7 l/6,3 l/6,7 l
1.1 Sporting[36]	R4 176B2.000 1,1 l (1108 cm³), 2 zawory na cylinder, SOHC	wtrysk jednopunktowy Marelli-Weber 30 MM 20	70 × 72 mm	9,6:1	55 KM (40,5 kW) przy 5500 obr/min	86 N•m przy 3250 obr/min	13,8 s	150 km/h	4,7 l/6,3 l/7,5 l

Komora silnikowa - silnik 899

Źródło:^[21][30]

• Paliwo: benzyna bezołowiowa LO min. 95 (wtrysk) lub etylina 94 (gaźnik)
• Filtr powietrza: suchy z wkładem wymiennym papierowym
• Pompa paliwowa: z napędem mechanicznym, membranowa
• Układ chłodzenia zamknięty, płyn chłodniczy
• Zapłon elektroniczny
• Kolejność zapłonu:
  • Silnik 700: 1-2
  • Silnik 900/1100: 1-3-4-2

  • Układ przeniesienia napędu[edytuj | edytuj kod]

    Źródło:^[29][30]
    • Sprzęgło: suche, jednotarczowe, sterowane mechanicznie linką
    • Przełożenie przekładni głównej:
      • Silnik 700: 9/39
      • Silnik 900: 14/57
      • Silnik 1100: 15/58
    • Przełożenia skrzyni biegów:
      • 4-biegowa silnik 700: I - 3,25, II - 2,05, III - 1,312, IV - 0,872, R - 4,024
      • 4-biegowa silnik 900: I - 3,909, II - 2,056, III - 1,344, IV - 0,978, R - 3,727
      • 5-biegowa silnik 900: I - 3,25, II - 2,05, III - 1,312, IV - 0,872, V - 0,837 (0,78 od sierpnia 1994) R - 3,727
      • 5-biegowa silnik 1100: I - 3,909, II - 2,157, III - 1,480, IV - 1,121, V - 0,829 R - 3,818
    • Oś napędzana: przednia, dwie półosie z przegubami homokinetycznymi

    Układ zawieszenia i hamulcowy[edytuj | edytuj kod]

    Źródło:^[29][30][37]
    • Zawieszenie przód: wahacze, zwrotnice, kolumny McPhersona ze sprężynami śrubowymi, w pełni niezależne
    • Zawieszenie tył: wahacze skośne, sprężyny śrubowe i amortyzatory hydrauliczne, w pełni niezależne
    • Opony:
      • Silnik 700: 135/70 R13 lub 145/70 R13
      • Silnik 900: 145/70 R13 lub 155/65 R13
      • Silnik 1100: 155/65 R13 lub 165/55 R13
    • Układ hamulcowy: dwuobwodowy, układ główny sterowany hydraulicznie, ze wspomaganiem podciśnieniowym
      • Hamulce przód: tarczowe, średnica tarcz 240 mm, zaciski pływające z jednym tłokiem
      • Hamulce tył: bębnowe, samoczynna regulacja luzu szczęk, korektor siły hamowania
      • Hamulec pomocniczy: sterowany mechanicznie działający na koła osi tylnej
    • Układ kierowniczy: przekładnia zębatkowa z zębnikiem i listwą zębatą, drążki kierownicze, zwrotnica, kolumna kierownicy dzielona dwuczęściowa

    Pozostałe[edytuj | edytuj kod]

    Źródło:^[3][29][30]
    • Prześwit 120 mm (700/900)
    • Rozstaw kół przód: 1264 mm
    • Rozstaw kół tył: 1257 mm
    • Pojemność układu chłodzenia: 4 - 4,8 l
    • Pojemność układu smarowania: 2,25 - 3,75 l
    • Minimalny promień skrętu: 4,5 m
    • Napięcie instalacji elektrycznej: 12 V
    • Maksymalna masa holowanej przyczepy:
      • Bez hamulców: 350 kg
      • Z hamulcami: 400 kg
    • Maksymalne obciążenie bagażnika dachowego: 50 kg

    Kolory nadwozia[edytuj | edytuj kod]

    Pojazd dostępny był w dziesięciu wersjach kolorystycznych nadwozia, cztery z nich to lakiery metalizowane^[3].

    Kolor:	Kod[3]
    Zielony	361
    Turkusowy	346
    Szary jasny	620
    Biały	210
    Czarny	601
    Czerwony racing	3113
    Błękit biarritz	447
    Bordowy metallic	183
    Zielny surf metallic	305
    Błękit storm metallic	433

    Prototypy[edytuj | edytuj kod]

    Z myślą o wystawie w London Design Museum w 1993 roku Fiat przedstawił ośmiu włoskim firmom zajmującym się projektowaniem nadwozi propozycję przedstawienia własnej interpretacji modelu Cinquecento^[5]. Firma Zagato stworzyła transporter rowerowy, prawa strona pojazdu została przystosowana do przewożenia roweru^[5]. Koncept autorstwa I.DE.A cechował się ergonomicznym wnętrzem z miejscem dla trzech pasażerów^[5]. Bertone przedstawił prototyp RUSH z otwartym nadwoziem,Boneschi małą taksówkę, Pininfarina pick-upa, Coggiola małe coupé (Fionda), ITCA mały kabriolet^[5]. Ostatecznie na wystawę trafiły trzy pojazdy, Bertone, I.DE.A i Zagato^[5].

    Cinquecento Fionda[edytuj | edytuj kod]

    W 1992 roku, tuż po uruchomieniu seryjnej produkcji Cinquecento, na targach samochodowych w Turynie przedstawiono kilka prototypów opartych na nowym pojeździe Fiata. Cinquecento Fionda mechanicznie oparty był w całości na Cinquecento, dzielił z nim także całą płytę podłogową. Nowością było futurystyczne nadwozie zaprojektowane przez Sergio Coggiolę. Projekt nigdy nie został wdrożony^[38].

    Cinquecento RUSH[edytuj | edytuj kod]

    Kolejnym konceptem zaprezentowanym podczas salonu samochodowego w Turynie był oparty na płycie podłogowej i mechanizmach znanych z seryjnego Cinquecento pojazd Cinquecento RUSH. Samochód cechował się otwartym nadwoziem wzorowanym na pojazdach typu buggy zaprojektowanym przez stylistówBertone. Wewnątrz podróżować mogły dwie osoby. Pojazd nie trafił do produkcji seryjnej^[39].

    Italdesign Lucciola[edytuj | edytuj kod]

     Osobny artykuł: Italdesign Lucciola.

    W 1993 roku przedstawiono pojazd oparty na płycie podłogowej i mechanizmach z Fiata Cinquecento z nadwoziem zaprojektowanym przez studio Italdesign, nosił on nazwę Lucciola. Charakteryzował się mocno zaokrąglonym nadwoziem typu hatchback z rozsuwanym dachem. Lucciola była pojazdem hybrydowym, wysokoprężny silnik R2 konstrukcji Lombardini o pojemności skokowej 0,5 l i mocy maksymalnej 7,5 KM (5,5 kW) wspomagany był przez dwa silniki elektryczne umieszczone przy tylnych kołach o mocy 9,5 KM (7 kW każdy). Samochód był w stanie rozpędzić się do około 100 km/h, zasięg przy użyciu wyłącznie napędu elektrycznego wynosił 50 km. Fiat nie podjął się produkcji seryjnej modelu, kilka lat po zaprezentowaniu został on jednak zakupiony przez firmę Daewoo i posłużył przy projektowaniu Matiza^[40].

    Testy drogowe i odbiór[edytuj | edytuj kod]

    Samochód chwalono za niskie koszty zakupu i eksploatacji, pozytywnie oceniono także trwałość konstrukcji^[41]. Do minusów zaliczono słabe osiągi w przypadku silnika 704 i ubogie wyposażenie w przypadku podstawowych wersji^[41]. Dużą awaryjnością w porównaniu z mechanicznym odpowiednikiem cechował się elektroniczny gaźnik Aisan^[20].
    Zmierzona niezależnie prędkość maksymalna dla wersji 700 wynosiła 126 km/h, dla 900 – 138 km/h, 900 i.e. zaś 143 km/h^[3]. Prędkościomierz nieznacznie zawyżał faktyczną prędkość pojazdu^[3]. W teście przeprowadzonym przez redakcję czasopisma „auto motor i sport” na dystansie 50 000 km osiągnięto średnie zużycie paliwa na poziomie 6,52 l / 100 km; próbie poddano wersję 899^[42]. Wersja Sporting Abarth osiągnęła w teście drogowym przeprowadzonym przez redakcję czasopisma AutoItalia Magazine prędkość prawie 170 km/h^[27].
    Model kilkukrotnie uwzględniany był w raporcie bezawaryjności TÜV. W 2004 roku zajął: 35. miejsce na 67 możliwych (10- i 11-letnie), 51. na 70 (8- i 9-letnie) oraz 80. na 85 (6- i 7-letnie)^[43]. W 2005 uplasował się na pozycjach: 33. na 59 możliwych (10- i 11-letnie), 53. na 70 (8- i 9-letnie) oraz 83. na 87 (6- i 7-letnie)^[43]. W 2006 były to miejsca 42. na 59 (10- i 11-letnie), 70. na 78 (8- i 9-letnie), rok później 39. na 57 (10- i 11-letnie) oraz 71. na 82 (8- i 9-letnie). Ostatni raport z udziałem Cinquecento ukazał się w 2008 roku, pojazd zajął 51. miejsce na 82 możliwe (10- i 11-letnie)^[43].

    Fiat Cinquecento w sporcie[edytuj | edytuj kod]

    

    

    Fiat Cinquecento Trofeo
    W roku 1993 Abarth rozpoczął coroczną serię wyścigów dedykowanych modelowi Fiat Cinquecento, nosiła ona nazwę Fiat Cinquecento Trophy^[44]. W 1993 roku na Rajdzie Monte Carlo Fiat przedstawił wersję Cinquecento Trofeo^[5]. Konstrukcyjnie pojazd opierał się na standardowym Cinquecento 900, zmiany objęły m.in: układ zawieszenia, wewnątrz zamontowano klatkę bezpieczeństwa, a z przodu zamontowano dodatkowe światła^[5]. Pierwsze wersje pojazdu przygotowane przez Fiat Auto Corseosiągały moc maksymalną około 66 KM (49 kW). W następnych latach zespół opracowywał wzmocnioną wersję Cinquecento Sporting, którą wystartował w Rajdowych Mistrzostwach Europy 1996. Samochód osiągał moc około 90 KM (66 kW), zastosowano w nim hamulce z Fiata Uno Turbo^[5]. W styczniu 1997 roku 14 pojazdów Grupy A wzięło udział w Rajdzie Monte Carlo^[5]. Z silnika 1100 możliwe było uzyskanie ponad 160 KM (118 kW) przy 9500 obr./min^[5].

    Zakończenie produkcji i dalsze losy[edytuj | edytuj kod]

    Produkcję Cinquecento zakończono w 1998 roku (wersja Sporting i 900 w marcu, 700 we wrześniu), łącznie wyprodukowano 1 102 684 egzemplarze^[11] (według innych źródeł 1 107 405 sztuk^[45]), z czego ponad 863 tysiące wyeksportowano^[46]. W tym samym roku wprowadzono do produkcji następcę, model Seicento^[15]. Przez kilka miesięcy oba pojazdy produkowane były jednocześnie^[46].
    Po ponad 10 latach od zakończenia produkcji Fiat Cinquecento był jednym z najchętniej kupowanych samochodów używanych na polskim rynku^[47].

    Uwagi

    1. Skocz do góry↑ Według normy ECE (90 km/h / 120 km/h / miasto), brak danych producenta dla wersji 700 i prędkości 120 km/h